Víkingaöldin, 1. hluti

Víkingaöld

Noregur hafði mest áhrif á sögu Evrópu á víkingaöld, það er Normannar sem stunda sjó- og strandrán. Leitast við þróun viðskipta, spennuþrungið stjórnmálaástand og vaxandi landbúnaðarmenn hafa veitt mörgum órólegum Norðmönnum innblástur til að leita nýrra tækifæra utan lands. Nafnið „víkingur” kemur frá orðinu vik, sem þýðir nú mjór flói á norsku, og á fornorsku skilgreindi það flóann almennt (þetta er nútímaleg merking orðsins á íslensku). Það vísaði líklega til festinga víkingaskipa meðan á innrásunum stóð.

Væntanlega hefur upphaf víkingaleiðangra haft áhrif á offjölgun í vesturhluta þess sem nú er Noregur. Fjölkvæma kerfið leiddi til þessa, að of margir karlkyns afkomendur fæddust í heiminn, að það væri nóg land fyrir þau til að skipta sér. Túnunum var skipt í minni og minni hluti, þetta aftur á móti studdi ekki fjölskylduna. Þess vegna fóru margir ungir Normannar að ferðast út fyrir landsteinana í leit að eignum eða einfaldlega bráð sem gerði þeim kleift að lifa af..

Í engilsaxneskri annáll, undir 787 r. tók eftir, að þrjú skip frá Hörðalandi væru komin til Bretlands (Erfðir); sjómennirnir voru kallaðir fólk frá Norðurlandi, Normannar. Hins vegar er ekkert minnst á þetta, að gjörðir þeirra væru fjandsamlegar. Um svipað leyti smíðuðu Norman bátasmiðir tiltölulega hraða og lipra báta, búin þungum kjöli, gera 16 árar og stórt ferkantað segl. Þessir löngu bátar voru nógu sterkir, að fara yfir hafið í þeim. Bændur sem komu norður af Skandinavíuskaga settust að í Orkneyjum og Hjaltlandseyjum þegar u.þ.b.. 780 r., líklega með friðsamlegum hætti. Almennt er árið tekið sem upphafsdagur víkingaaldar 793, þar sem sjóræningjar rændu klaustri St.. Kutbert á eyjunni Lindisfarne undan ströndum Northumbria í Bretlandi.

Eftir fyrstu árásina mun hún eiga sér stað ári síðar! næst – splądrowanie Jarrow, einnig í Northumbria. Raunveruleg plága víkingainnrásanna hófst þó árið eftir, þegar hópað er 100 Víkingabátar settu sér það markmið að leggja undir sig Suður-Wales. Maredydd, konungur á staðnum, stöðvaði víkingana með góðum árangri, svo þeir einbeittu sér að Írlandi. Hinar fjölmörgu klaustur Emerald Isle voru auðvelt skotmark fyrir þá og uppspretta mikils virði.

Víkingar höfðu greinilega engar áhyggjur af sorpi trúfélaga. Margir þeirra fóru reyndar varlega, þessi kristnu klaustur, þeir lentu á leið sinni, stafaði ógn af trúarbrögðum þeirra í guðatrúnni. Í veikum, á svæðum Bretlands og Írlands, sviptir forystu í miðbænum, muldu víkingarnir kristnar byggðir og slátruðu munkum, sem gat aðeins velt því fyrir sér, því hvaða syndir slíkt guðdómlegt undanlæti fellur yfir þá.