Twierdza Akershus

Majestatycznie wznosząca się na brzegu Fiordu Oslo Twierdza Akershus nigdy w swojej historii nie została zdobyta przez wojska nieprzyjaciela. Twierdzę zajęli dopiero podczas II wojny światowej naziści, ale stało się to wskutek podjętej przez władze Norwegii kapitulacji. W hołdzie tym, którzy walczyli z Niemcami, otwarte zostały po wojnie dwa muzea – Muzeum Ruchu Oporu i Muzeum Sił Zbrojnych. Również po wojnie utworzono na terenie Twierdzy Królewskie Mauzoleum.

Twierdza Akershus (norw. Akershus Festning) wznosi się na wschodnim brzegu Zatoki Pipervika. Budowa warowni jest bezpośrednio związana z królem Haakonem V Długonogim, który właśnie tutaj, nad Fiordem Oslo, postanowił pod koniec XIII w. założyć nową stolicę swojego państwa. Do podjęcia decyzji o wzniesieniu twierdzy skłoniła też młodego króla napaść na Oslo norweskiego szlachcica i zarazem hrabiego Sarpsborga – Alva Erlingssona. Od pocz. XIV w. Twierdza Akershus stała się oficjalną siedzibą norweskich władców i była też stale rozbudowywana (szeroko zakrojone prace budowlane prowadzone tu były w szczególności w I poł. XVII w., za rządów Christiana IV Oldenburga). O znaczeniu twierdzy dla obronności Norwegii świadczy fakt, że mimo licznych oblężeń (przede wszystkim przez wojska szwedzkie), nie została ona nigdy zdobyta. Poddanie twierdzy Niemcom, w 1940 r., było wynikiem podjętej na najwyższym szczeblu decyzji o kapitulacji wojsk norweskich. Oczywiście w momencie przekazywania nazistom Akershus nie obyło się bez ofiar – kilka osób zostało tu wtedy rozstrzelanych. Historia jednak zatoczyła koło i w 1945 r. w twierdzy straconych zostało ośmiu zdrajców narodowych, w tym premier kolaboracyjnego rządu – Vidkun Quisling.

Twierdza Akershus pełni dziś różnorakie funkcje. Z jednej strony znajduje się tu siedziba norweskiego rządu, a na jej terenie regularnie odbywają się najważniejsze uroczystości państwowe. Z drugiej strony twierdza stanowi jedną z największych w Oslo atrakcji turystycznych, w jej obrębie bowiem mieszczą się muzea poświęcone norweskim siłom zbrojnym i ruchowi oporu z czasów II wojny światowej, a także Królewskie Mauzoleum. Muzeum Sił Zbrojnych prezentuje historię norweskiej wojskowości od czasów Wikingów, po czasy współczesne. Muzeum Ruchu Oporu gromadzi z kolei cenne dokumenty i fotografie z czasów wojny, a także elementy ekwipunku norweskich partyzantów. Jeśli chodzi o Królewskie Mauzoleum, to zostało ono utworzone w 1948 r. W dwóch sarkofagach pochowani zostali król Haakon VII z żoną Maud Koburg oraz król Olaf V z żoną Martą Bernadotte. Poza tym do Mauzoleum zostały przeniesione szczątki króla Haakona V Długonogiego i jego żony Eufemii oraz prochy króla Sigurda I Krzyżowca.