Kino

Kino

Głównie dzięki norweskiej aktorce Liv Ullman i szwedzkiemu reżyserowi Ingmarowi Bergmanowi pierwszym wielkim sukcesem kinematografii norweskiej była ekranowa wersja książki Sigrid Undset Krystyna, córka Lavransa, oparta na pierwszym tomie tragedii rozgrywającej się w średniowiecznej Norwegii. Najbardziej interesującym autorem dla filmowców adaptujących literaturę stał się jeden z trzech norweskich laureatów literackiej Nagrody Nobla, Knut Hamsun. Na ekran przeniesiono trzy jego powieści: Głód, Pan oraz Telegrafista. Dwa filmy innych twórców, Sprawa przeciwko Hamsunowi oraz trzygodzinny film biograficzny poświęcony życiu pisarza, dają świadectwo fascynacji kontrowersyjnym autorem, który w czasie II wojny światowej poparł Hitlera.

Opowiadający o współczesności film Uczta Babette, nagrodzony Oskarem, również ma koneksje norweskie. Akcja powieści, którą autorka Karen Blixen umieściła w północnej Norwegii, została przeniesiona przez reżysera Gabriela Axela do duńskiej Jutlandii, gdzie krajobraz jest bardziej płaski. Z kolei film rosyjskiego reżysera Nikity Michałkowa Oczy czarne kręcony był wśród malowniczych krajobrazów w okolicach Kjer-ring0y w Nordlandzie.

Film Nilsa Gaupa Poszukiwacz ścieżek otrzymał nominację do Oskara. Fabułę oparto na średniowiecznej legendzie, a dialogi napisano w języku Samów. Spotkał się on z tak dobrym przyjęciem, że Disney Corporation zainwestowała w następny film Gaupa, Hakon Hakonsson, opowiadający o norweskim Robinsonie Crusoe, który w zeszłym stuleciu wyruszył na morza południowe. Nominację do Oskara przyznano również filmowi Dziewięć żywotów, płodnego reżysera Arne Skouena, publicysty gazety Dagbladet, który w latach 1948-1968 nakręcił 17 filmów. Obraz przedstawia historię z czasów niemieckiej okupacji. Bohaterem jest żołnierz wyrzucony na brzeg burzliwego północnego wybrzeża Norwegii, próbujący dotrzeć do neutralnej Szwecji.

W kinematografii norweskiej nie brakuje także filmów dla dzieci. Erik Gustavson wyreżyserował komedię dziecięcą zatytułowaną Herman, opowiadającą o 10-letnim chłopcu z Oslo, który ma problemy z włosami. Marius Holst nakręcił w 1995 r. Niebieskiego anioła, który zdobył nagrodę na festiwalu filmowym w Berlinie. To dzieło również przedstawia dziecięce konflikty, a rozgrywa się w Oslo. Obraz Frida Berita Nesheima zajmuje się problemami okresu dojrzewania. Eva Isaksen nakręciła kilka filmów z serii Pelle i Proffen, opowiadających o przygodach dwóch nastoletnich detektywów. Ivo Caprino, specjalizujący się w filmach animowanych i baśniach norweskich, stworzył zabawny film animowany Pinchcliff Grand Prix.

Problemy kobiet norweskich zostały najlepiej przedstawione w dziele Anji Breien, która rozpoczęła karierę w połowie lat 70. filmem Jostedalsrypa, obrazującym historię młodej dziewczyny z XIV w., która jako jedyna przeżyła epidemię dżumy w dolinie w zachodniej Norwegii. W ciągu następnych 20 lat Breien stworzyła trylogię filmową Żony, Żony 10 lat później oraz Żony III. Bohaterki filmów to trzy kobiety, które przyjeżdżają na szkolny zjazd i rozmawiają o swoim życiu. Czwarta część, zapowiadana na rok 2005, ma kontynuować tematykę problemów kobiet, tym razem wkraczających w następne tysiąclecie. Najsłynniejsze filmy Breien to Nabliższy krewny, pokazywany na festiwalu w Cannes w 1979 r., oraz Polowanie na czarownice, nagrodzone na festiwalu w Wenecji w 1982 r.

Jednym z najbardziej znanych międzynarodowej widowni filmów o Norwegii jest dość banalna Pieśń o Norwegii, spopularyzowany traktat biograficzny o życiu i twórczości Edvarda i Niny Grieg. Co prawda krajobrazy i muzyka są tu monumentalne, ale film nakręcono bardziej z myślą o jego potencjalnej wartości rozrywkowej niż o prawdzie historycznej.