Słowniczek terminów dotyczących lodowców i lodu

Lodowce niegdyś pokrywały sporą część terenu Norwegii. Nawet dzisiaj w całym kraju sporo jest pozostałości czap lodowych czy lodowców dolinnych, szczególnie na Svalbardzie. Poniższy słowniczek zawiera terminy odnoszące się do zjawisk związanych z lodowcami.

Arete – ostra krawędź pomiędzy dwoma lodowcami dolinnymi.

Cielenie się – odrywanie się gór lodowych od lodowca wysuwającego się.

Cyrk, kars – „amfiteatr” wyrzeźbiony w zboczu górskim przez lodowiec.

Czapa lodowa lub lądolód – stabilna strefa nagromadzenia oraz kompresji śniegu i lodu, źródło powstawania lodowców dolinnych. Czapa lodowa na ogól pokrywa większy obszar niż lądolody. Kiedy cała masa lądu jest pokryta czapą lodową (jak w przypadku Grenlandii czy Antarktydy), wówczas nazywa się ją lodowcem kontynentalnym.

Firn – twardy, gruboziarnisty śnieg w górnej części lodowca, który jeszcze nie zamienił się w lód.

Glina morenowa – drobny, podobny do talku mul płynący w lodowcowych potokach, który osadza się w dolinach rzek lodowcowych. Powstaje na skutek tarcia lodu o skały.

Growler, pływająca bryła lodu – niewielki lodowiec, unoszący się tuż pod powierzchnią wody, trudny do zauważenia, przez co stanowi zagrożenie dla statków.

Grzyb lub stół lodowy – przypominająca grzyb formacja śnieżna, tworząca się na skutek nieregularnego topnienia śniegu na nasłonecznionych zboczach lodowca.

Jókulhlaup – islandzkie słowo oznaczające „pękanie lodowca”; odnosi się do nagłego i często katastrofalnego w skutkach uwolnienia wody z lodowca, spowodowanego przez pęknięcie czoła lodowca lub spiętrzenie lodowca, wywołane aktywnością wulkaniczną pod pokrywą lodową.

Linia firnowa – najwyższy poziom na lodowcu, do którego co roku topi się lód. Postać śniegu, znajdującego się powyżej tego poziomu, określana jest nazwą firn Lodowe kawałki – małe góry lodowe, wystające nad powierzchnię morza nie wyżej niż na 5 m.

Lodowiec dolinny – rzeka lodu płynąca od lądolodu lub czapy lodowej w dół przez dolinę Lodowiec przedgórski (piedmontowy) – rozległy lodowiec spoczywający u stóp stromego wzgórza, powstały na skutek zbiegu dwóch lub więcej lodowców dolinnych.

Lodowiec wysuwający się – spływający do morza lodowiec dolinny, który zrzuca góry lodowe

Młyn lodowcowy – staw lub strumyk we wnętrzu lodowca Częstym dowodem obecności młynów jest głęboki, okrągły otwór w lodzie.

Moberg – góra powstała na skutek wybuchu wulkanicznego pod czapą lodową. Klasyczny moberg powstaje z galaretowatej masy skalnej.